mieć prawo
  • olbięcki czy olbięciński?
    30.10.2009
    30.10.2009
    Chciałbym dowiedzieć się czegoś o tworzeniu przymiotników od nazw miejscowości. Czy obowiązują konkretne zasady, czy poprawna jest zawsze forma używana przez mieszkańców danej miejscowości? Mój dobry kolega pochodzący z Olbięcina (lubelskie) twierdzi, że kościół w Olbięcinie jest olbięcki, a nie olbięciński, jak w przypadku Szczecina, bo paprykarz jest szczeciński. Może się mylę i jednak kolega ma rację, ponieważ Olbięcin założony został przez braci Olbięckich?
    Pozdrawiam
    Rafał Samborski
  • Pekin – Beijing
    30.09.2002
    30.09.2002
    W mojej szkole nauczyli mnie nazw, które z czasem, z jakiegoś (nieznanego mi) powodu zostały zmienione. Czy to, że Pekin nie nazywa się Pekin, tylko Beijing, to skutek działania językoznawców, polityków czy geografów? Czemu to miało służyć? Usiłowałem się dowiedzieć, ale Wszystkowiedzący Internet nie potrafił mi pomóc. Jeżeli to właściwy adres, to będę wdzięczny za odpowiedź.
    W.Reczek
  • piksel i Piksel
    28.01.2012
    28.01.2012
    Mam pytanie co do odmiany słowa, a właściwie imienia Piksel. Tak nazywa się mój pies i ja mówię: Piksla, (z) Pikslem, (o) Pikslu itd., a inni prawie zawsze: Piksela, (z) Pikselem, (o) Pikselu itd. Wydaje mi się, że imię powinno się odmieniać tak, jak ja je odmieniam, a takiego zwykłego piksela komputerowego należy odmieniać właśnie z tym e, ale dalej nie jestem pewna. A może to w ogóle bez znaczenia i obie formy są poprawne?
  • Praca godna czy godziwa?
    12.03.2008
    12.03.2008
    Angielski termin decent work został stworzony przez Międzynarodową Organizację Pracy (program „Godna praca’’). Ciekawe rozważania nad jego tłumaczeniem można znaleźć na stronie: http://www.unic.un.org.pl/nhdr/nhdr2004/roz01.pdf, gdzie czytamy, że praca może być godziwa lub godna, w zależności od interpretacji znaczenia. Czy z językowego punktu widzenia któryś z tych przymiotników jest zdecydowanie błędny w odniesieniu do pracy?
  • Przecinek w zdaniu złożonym
    8.11.2015
    8.11.2015
    Mam pytanie dotyczące przecinka przed to w następujących przypadkach. Czy powinien on się tam znaleźć?
    • Jeśli jednak przed zajściem w ciążę byłaś zatrudniona to teraz szczególnie powinnaś dbać o to, aby pracodawca przestrzegał twoich praw.
    • Jeśli przed ciążą nigdzie nie pracowałaś, ale byłaś zarejestrowana w Urzędzie Pracy to podlegasz obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu.
    • W chwili, gdy posiadałaś prawo do zasiłku dla bezrobotnych to Urząd Pracy ma również obowiązek.
  • quiz
    18.05.2008
    18.05.2008
    Szanowni Państwo,
    zastanawiam się nad odmianą słowa quiz (które prawie całkiem wyparło jego spolszczony odpowiednik kwiz). Mam pisać: twórca quizu czy twórca quiza; takiego quizu czy takiego quiza; nie ma quizu czy nie ma quiza? Poprawna wydaje mi się pierwsza forma, ale czy zawsze?
    Powinienem napisać „Gra w quiza ircowego jest prosta” czy „Gra w quiz ircowy jest prosta”? Jednym słowem osobę grającą w quizy powinienem określić mianem quizowicz czy quizowiec?
    Pozdrawiam.
  • różności słowotwórczo-składniowe
    27.12.2005
    27.12.2005
    1. Dlaczego mówimy odtwarzacz DVD, ale nagrywarka DVD? A może przez analogię mogłaby być odtwarzarka DVD?
    2. Na plakatach często można dostrzec napis: kurs na prawo jazdy. Czy nie powinno być: kurs prawa jazdy? Przecież jest kurs kroju i szycia, kurs gotowania, kurs komputerowy.
    Pozdrawiam -
    Janusz Gramse
  • tu i teraz
    8.06.2007
    8.06.2007
    Przyznam, że irytować mnie zaczyna stosowanie bez umiaru konstrukcji tu i teraz albo na tu i teraz. Znajduję to coś już nawet w nowych książkach, np. „Na tu i teraz uważam, że masz rację”. Wystarczyłoby przecież obecnie, w tej chwili czy coś podobnego. Czy te tu i teraz są poprawne?
  • tytuły katechizmów
    10.11.2011
    10.11.2011
    Droga Redakcjo,
    czy w pracy poświęconej katechetyce tytuły źródeł: Katechizm Kościoła Katolickiego (i określenia synonimiczne: katechizm współczesny albo watykański) oraz Katechizm Rzymski (Katechizm szesnastowieczny, Soboru Trydenckiego) powinny być pisane kursywą (nie dotyczy określeń synonimicznych), jako tytuły, czy też wystarczy jedynie zapis z wielkiej litery? W materiale źródłowym znalazłam formy drukiem prostym i z wielkiej litery także odnośnie zapisów synonimicznych.
    Pozdrawiam.
  • wszem i wobec
    11.06.2002
    11.06.2002
    Czy poprawne jest wyrażenie: wszem i wobec używane często przez niektórych Polaków? Jak się domyślam wobec znaczy tutaj razem, a zwrot ten pochodzi od dawnego uroczystego wszem wobec i każdemu z osobna. Moim zdaniem poprawna jest tylko forma wszem wobec, a forma z i pomiędzy tymi wyrazami jest błędna.
    Czy mam rację?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego